Tgs Kadın ve Lgbti Artı Komisyonu: “Gazetecilere, Kadınlara, Lgbti Artılara Uygulanan Şiddeti Görüyoruz”
Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Bayan ve LGBTİ Artı Kurulu, bu yıl kolluk şiddetine dikkat çekti. TGS tarafından yapılan açıklamaya nazaran, 2021’de tüm dünyada kadın ve LGBT artı gazetecilere yönelik şiddet vakalarının dörtte biri Türkiye’de yaşandı. Genel Merkez’de yapılan açıklama öncesinde bayan gazetecilerin maruz kaldıkları şiddetin manzaraları paylaşıldı. Açıklamada, “Gazetecilere, kadınlara, LGBTİ artılara uygulanan şiddeti, dışlamayı, yok saymayı, görüyoruz. Anlıyoruz! Saklanmaya, susturulmaya çalışılanları anlıyoruz. Türkiye Gazeteciler Sendikası Kadın ve LGBTİ artı Komisyonu olarak gazetecilere yönelik cadı avının farkındayız. Bu şiddete maruz kalmamızın asıl nedeni, toplumun gözü kulağı olmamız” denildi.
TGS LGBT artı Kurulu üyeleri, TGS Genel Merkezi’nde kadınların ve LGBT artı bireylerinin yaşadıkları polis şiddetiyle ilgili açıklamalarda bulundu. Komisyon adına açıklamayı Çağrı Sarı okudu. Sansür Yasası diye bilinen Dezenformasyon Yasası’na vurgu yapılırken, tutuklanan MA ve Jinnews muhabirlerinin durumu paylaşıldı. Ayrıyeten komitenin 13 gazeteciyle yaptığı anket çalışmasının dataları de kamuoyuna duyuruldu.
TGS LGBT artı Komisyonu’nun açıklaması şöyle:
“2021’DE BAYAN VE LGBTİ ARTI GAZETECİLERE YÖNELİK ŞİDDETİN DÖRTTE BİRİ TÜRKİYE’DE: Kadın ve LGBTİ artı gazetecilerin 2022 boyunca yaşadığı bu şiddet ilk değil, tek değil. 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddette Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Günü yaklaşırken, Sansür Yasası dediğimiz Dezenformasyon Yasası’nın Meclis’te kabul edilmesinin ardından bu görüntülerin daha fazlasını yaşayacağımızdan endişeleniyoruz. Sansür Yasası’yla bugün toplumun haber alma hakkı engelleniyor. Meclis’te kabul edilmesinden 10 gün sonra 11 gazetecinin gözaltına alınması, 9’unun tutuklanması bunun ispatı. 25 Ekim’de tutuklanan 9 gazetecinin 5’i bayan. Her gün sokakta, aksiyonda, basın açıklamasında, yani haber takibi sırasında bayan gazeteciler fiziki, kelamlı yahut ruhsal şiddete maruz kalıyor. Kolluk kuvvetleri bayan gazetecilere şiddet uyguluyor, cinsiyet ayrımcılığı yapıyor. Gazetecilikte Bayan Koalisyonu bilgilerine nazaran; 2021’de kadın ve LGBTİ artı gazetecilere yönelik tüm dünyada kaydedilen şiddet vakalarının dörtte biri Türkiye’de yaşandı. Bu oran 2022’de yüzde 43,9 arttı.
FARKLI İLLERDEN 13 GAZETECİYLE KONUŞTUK: Avrupa ve OECD ülkeleri arasında erkeklerden fiziksel veya cinsel şiddet gören kadın oranının en yüksek olduğu ülke, Türkiye. TGS Kadın ve LGBTİ artı Komisyonu olarak kısa süre önce, kolluk şiddetine dair bir çalışma yaptık. Farklı illerden 13 gazeteciyle konuştuk. Sorularımızdan biri ‘En çok hangi hareketi takip ederken kolluğun şiddetine maruz kalıyorsunuz’ idi. Gelen cevaplarda ‘Artık şu aksiyon diyemiyorum, bir keyfiyet kelam konusu. Genelde duyulmasını istemedikleri aksiyonda şiddete maruz kalıyoruz, manzara çekmemiz engelleniyor’ deniyordu. Gözlemlerimize ve sendikamıza iletilen bilgilere dayanarak sorduğumuz bir başka soru ‘Son 6 ayda şiddetin dozunun ve sıklığının arttığını düşünüyor musunuz’ idi. 13 gazetecinin 12’si yani, yüzde 92,3’ü bu gözlemimizi destekledi.
TGS LGBT artı Komisyonu olarak kadın ve LGBTİ artı gazetecilerin deneyim aktarımlarını da kamuoyuyla paylaşıyoruz:
“BİR POLİS DİZİYLE BOYNUMA BASTIRARAK NEFES ALMAMI ENGELLEDİ”
– Tutuklu gazetecilerle dayanışmak için 5 Temmuz’da Ankara Ulus’taki eylem öncesi polis tarafından gözaltına alındım. 5-6 polis tekme, yumruk ve tokatlarla dövdü. Yere yatırıldım, ters kelepçe yapıldı, bir polis diziyle boynuma bastırarak nefes almamı engelledi.
“BİR SİNKAF YAPAMAZSINIZ”
– Gezi davası kararını protesto eylemlerinde (26 Nisan 2022) Cihangir’de ablukaya alınan aksiyoncuları görüntülemek istedik. Polis gazetecilere de müdahale etti. Basın Kanunu’nu hatırlattığımız ve halkın haber alma hakkının ihlal edildiğini belirttiğimiz bir polis Anayasa Mahkemesi’ne gitmemiz gerektiğini söyledi. Ben de ‘Madem öyle gidelim’ dedim, bir diğer polis ‘Bir sinkaf yapamazsınız’ karşılığını verdi.
Eve gittiğimde bedenimdeki morlukları sayıyorum. Bunlar bizim ‘rutinimiz’ haline geldi. Gerçeklerin duyulmasını, bizlerin tanıklık yapmasını istemiyorlar.
Gözaltına alan polis, gazeteci olduğumu söylediğimde ‘sen benim gazetecim değilsin’ dedi. O polis son aylarda pek çok harekette taciz ve şiddet imajları ile gündeme gelen Hanifi Zengin’di.’
“GAZETECİLERE YÖNELİK CADI AVININ FARKINDAYIZ”
Görüyoruz, gazetecilere, bayanlara, LGBTİ artılara uygulanan şiddeti, dışlamayı, yok saymayı, görüyoruz. Anlıyoruz! Saklanmaya, susturulmaya çalışılanları anlıyoruz. Türkiye Gazeteciler Sendikası Bayan ve LGBTİ artı Komitesi olarak gazetecilere yönelik cadı avının farkındayız. Bu şiddete maruz kalmamızın asıl nedeni, toplumun gözü kulağı olmamız. 25 Kasım bizim için yalnızca bayana yönelik şiddete karşı çıktığımız bir gayret günü değil. Mesleğinden ötürü şiddete maruz kalan bayanları savunduğumuz bir gün.
HABER YAPARKEN ŞİDDET GÖRMEK İSTEMİYORUZ: Artık bayana yönelik şiddet haberi yapmak istemiyoruz. Haber yaparken şiddet görmek istemiyoruz. Bayanların hayat hakkı için elzem olan İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasını kabul etmiyoruz. Çalışma hayatında şiddetin ve tacizin önlenmesine ilişkin mücadelemiz de devam ediyor. 2019’da, Milletlerarası Çalışma Örgütü’nün (ILO) Uluslararası Çalışma Konferansı’nda kabul ettiği 190 Sayılı Şiddet ve Taciz Sözleşmesi’ni, toplu iş sözleşmesi imzaladığımız işyerlerinde uygulamaya soktuk. 2022’de sürdürdüğümüz çalışma ile bayan gazetecilerin güvenliğini, huzurunu sağlamak maksadıyla 4 işyerinde siyaset dokümanı uygulamaya koyduk, 2 işyerinde toplu iş mukavelesine unsur olarak ekledik.
BAŞTA HAYAT HAKKIMIZ OLMAK ÜZERE TÜM İNSANİ HAKLARIMIZA SAHİP ÇIKMAYA HERKESİ DAVET EDİYORUZ: Natürel ki kâfi değil! Her gün her yerde yaşadığımız şiddeti önlemeden hiçbir adım kâfi değildir. Bunun için TGS Bayan ve LGBTİ artı Kurulu olarak her adımımız ileriye gerçek olacaktır. Ekonomik, toplumsal, kültürel tüm baskılara karşın bayan dayanışmasının gücünü biliyoruz. Bu dayanışmayı yükseltmek, başta ömür hakkımız olmak üzere tüm insani haklarımıza sahip çıkmaya herkesi davet ediyoruz. Gelin birlikte gayret edelim, çabayı büyütelim.”
“BENİ ENGELLEYEN POLİS MEMURU ÖDÜLLENDİRİLDİ”
TGS’deki basın toplantısında, daha sonra videoda da yer alan Evrensel Gazetesi Muhabiri Eylem Nazlıer ve Bianet Muhabiri Tuğçe Yılmaz söz alarak yaşadıkları polis şiddetini paylaştı.
Eylem Nazlıer: 1 Eylül Dünya Barış Günü’nde Taksim’de yapılan açıklamayı izliyordum. Açıklamaya polis müdahale etti, o dönem İstanbul Emniyet Müdür Yardımcısı olan şahıs, bir kadın eylemciyi kastederek ‘bırakın gitsin şu o…’ gibi bir söz kullandı. O anı kaydettiğimi gördü, bana yöneldi. Telefonumu almaya çalıştı ama vermeyeceğimi ve diğer basın mensuplarının geldiğini anlayınca basın kartımı göstermemi istedi. O gün defalarca engellendim. O görüntüler çok tepki çekti. Ama birkaç gün sonra o Emniyet Müdür Yardımcısı’nın terfi ettiğini öğrendim. Ödüllendirildi. Aslında bu biz gazetecilerin ‘rutini’ haline geldi. Sorumlular yargılanmadığı üzere hem cezasızlıkla hem de ödüllendirilmeyle mükafatlandırılıyorlar.’ Başka olay ise Şebnem Korur Fincancı için yapılan harekette gerçekleşti. Şova katılan kitle çembere alındı. Ben de o çemberin içinde kaldım. Beni biraz geç fark ettiler. Fark ettiklerinde de çok sert bir müdahaleye maruz kaldım. Kollarımdan çekiştirmeye başladılar. O sırada bayan bir polis, telefonuma ve basın kartıma el koydu. Bir taraftan da boğazımı sıktı. Gazeteciyim dememe karşın gözaltı yapmaya çalıştı. Savaş alanı üzereydi ortalık.
“SİVİL POLİSLERDEN BİRİ BENİ TACİZ ETTİ”
Tuğçe Yılmaz: 1 Eylül 2022’de, İstanbul Kadıköy’deki Dünya Barış Günü hareketlerinde haber takibi esnasında sivil polislerden birinin cinsel saldırısına maruz kaldım. Türkiye’de haber takibi günbegün gazeteciler için daha zor hale gelse de kadın ve LGBTİ artı gazeteciler bir de polisler tarafından cinsel tacize ve saldırıya maruz kalıyor. Ben de bu gazetecilerden biriyim ve 1 Eylül’de haber izlemeye gittiğim bir harekette atağa uğramakla kalmadım, bir haberci olarak mesleğimin gereğini de yerine getiremedim. Zira polis tarafından engellendim. Haber takibi esnasında polisler birinci olarak manzara almamızı engellemek için bizi itmeye başladı, ancak hareketçi bayanları öteki tarafa yanlışsız yönlendirmeye başlayınca biz de bu kere bayanları takibe başladık ve o esnada polis barikat kurdu. Aksiyona gelen üç bayanı da itmeye başladılar. Ben kollarım üstte, telefonumu kaldırdığım bir durumda imaj almaya çalışıyordum. Tam o anda, ortada bir arbede bile yokken, sivil polislerden biri şuurlu bir atılımla sol göğsümü sıktı. Bu, ezkaza olmuş bir şey değildi. Yani sivil polis taammüden, doğruca göğsümü sıktı. Bu kişinin ismini bilmiyorum lakin yanımda zati muhabir arkadaşlarım da vardı. Öteki gazeteci arkadaşlarım da manzara aldı. Taciz anının imgesi de var. Yaptığı hareketi, neyse ismiyle direkt söyledim. Taciz anında kendimi savundum. ve elini üstümden ittim. Polisler, arkadaşlarının yüzü kayıtlara girmesin diye geriye gönderdiler çabucak. Artık ise süreç devam ediyor. Polisin kimliğinin tespit edilmesi ve başka tüm süreçlerin ilerlemesi için avukatımla birlikte cürüm duyurusunda bulunduk. Her gün bayan ve LGBTİ artıları; sapkın, ahlaksız olarak amaç gösterenlerin bayan ve LGBTİ artı gazetecilere yönelik akınlarına bugüne dek ben ve öteki meslektaşlarım sessiz kalmadık, bundan sonra da kalmayacağız.
